Choć słowo „wytworny” kojarzy nam się zazwyczaj z elegancją w wyglądzie, to można nim również określić styl zachowania. W słownikach przymiotnik opisywany jest nie tylko jako synonim szyku, ale także kurtuazji. Dobre maniery, które składają się na wytworność, potwierdzają klasę. Wymienione elementy budują wizerunek już w pierwszych minutach spotkania.

Wizerunek osobisty to złożone zjawisko. Tworzą go nie tylko takie przymioty, jak wiedza i kompetencje, ale także specjalne umiejętności, do których należy sztuka budowania relacji z innymi (w której mieści się m.in. zdolność rozwiązywania konfliktów i postępowanie w trudnych sytuacjach). O klasie w zachowaniu świadczą szczególnie ostatnie z wymienionych elementów, związane z kontaktami społecznymi. Wizerunek budują również elementy zewnętrzności, czyli zachowania awerbalne (nazywane mową ciała) oraz wygląd. Po to, aby zbudować spójny obraz osobisty, potrzeba wielu lat. Tak jest np. w życiu zawodowym, w którym liczą się dokonania na wszystkich szczeblach kariery. Choć wpływ na wizerunek mają różne sytuacje, na jakie napotykamy, to jednymi z częstszych (i ważniejszych) są spotkania z nowo poznawanymi osobami.

Wytworne zachowanie
Kurtuazja w relacjach z innymi to ważny element wizerunku osobistego. Na wytworność obyczajów składają się takie elementy jak: postępowanie zgodnie z zasadami dobrych obyczajów, wykazywanie szacunku do innych oraz umiejętność dostosowania się do oczekiwań otoczenia w różnych sytuacjach. Mieści się w niej również pewna naturalność i elegancka swoboda, która oczywiście nie wykracza poza ogólnie przyjęte normy. Zarówno klasę w zachowaniu, jak i wytworność obyczajów, zaprezentować można w pierwszych minutach spotkania z nowo poznaną osobą. Nie należy lekceważyć początkowych chwil kontaktu z innymi: to doskonały moment na to, aby zjednać sobie sympatię i zbudować w ich oczach nasz pozytywny obraz.

Wizerunek od pierwszego kontaktu
Osoby, które chcą zrobić na innych dobre pierwsze wrażenie – szczególnie w życiu zawodowym, powinny pamiętać o prezentowaniu trzech ważnych cech: kompetencji, wiarygodności oraz pewności siebie (tej ostatniej nie należy oczywiście rozumieć jako arogancji). W relacjach z kimś, na którego opinii szczególnie nam zależy, warto więc zbudować wrażenie, że można nam zaufać i powierzyć ważne zadania, ponieważ jesteśmy profesjonalistami. W kontaktach z nowo poznawanymi osobami należy unikać pewnych niefortunnych bądź nieeleganckich zachowań, a pamiętać o zasadach, które wymieniamy poniżej. Opisywane przez nas reguły sprawdzają się zarówno w życiu zawodowym (podczas spotkań z klientami, w trakcie negocjacji, na konferencjach), jak i w relacjach prywatnych (na przyjęciach, uroczystościach rodzinnych i randkach).

Dwanaście zasad, którymi warto się kierować, chcąc kształtować pozytywne pierwsze wrażenie w życiu prywatnym i zawodowym

1. Pamiętaj o odpowiedniej postawie ciała: wyprostuj sylwetkę, swobodnie ułóż dłonie, patrz w oczy rozmówcy. Z pomocą takich zachowań awerbalnych sygnalizujesz pewność siebie i gotowość do pogłębienia relacji.

2. Przedstawiaj się pełnym imieniem i nazwiskiem (w relacjach zawodowych podaj również nazwę firmy, w której pracujesz). W ten sposób podkreślasz gotowość do nawiązania znajomości. Przekazując bilet wizytowy, pamiętaj o regułach, które opisujemy w artykule Zasady wręczania oraz przyjmowania wizytówek.

3. Staraj się zapamiętać, jak nazywa się nowo poznana osoba po to, aby nie doprowadzić do niewygodnych sytuacji. Dobrym sposobem jest powtórzenie w myślach (przynajmniej dwa-trzy razy) jej imienia i nazwiska tuż po prezentacji.

4. Witaj się zdecydowanym uściskiem dłoni, jednak nie potrząsaj zbyt długo ręką rozmówcy, ponieważ to nieeleganckie (takie zachowanie sugeruje również chęć dominacji).

5. Podczas prezentacji pamiętaj o hierarchii: w życiu zawodowym osobom ważniejszym (czyli pełniącym wyższe stanowiska) przedstawia się ludzi im podlegających, a w relacjach prywatnych – starszym młodszych, a kobietom mężczyzn. Więcej informacji o zasadach panujących w takich sytuacjach znajdziesz w artykule Etykieta powitań.

6. Podczas mówienia nie trzymaj dłoni w pobliżu twarzy i nie zakrywaj rękoma ust, aby nie sprawiać wrażenia osoby nieszczerej, mającej coś do ukrycia, niegodnej zaufania.

7. Unikaj nerwowych zachowań: nie zaciskaj dłoni, nie wykręcaj palców, nie owijaj włosów wokół palca, nie baw się biżuterią. Nerwowość może wskazywać na brak wiary w siebie, a w sytuacjach zawodowych – na nieprzygotowanie do spotkania.

8. Podczas rozmowy nigdy nie żuj gumy, ponieważ to wyjątkowo nieeleganckie.

9. Nie mów zbyt szybko, nie podnoś głosu, starannie operuj słowem. W innym przypadku możesz wystawić sobie świadectwo osoby aroganckiej i nieuprzejmej.

10. Nie zadawaj niewygodnych bądź kłopotliwych pytań, jeżeli nie są one związane z celem i tematem spotkania.

11. Zachowuj się taktownie: nie narzucaj rozmówcy stylu twojego zachowania, nie prowokuj niewygodnych wątków, nie wywieraj nacisku.

12. Zadawaj rozmówcy takie pytania, dzięki którym dialog będzie toczyć się wartko i ciekawie. Wykazuj zainteresowanie nowo poznaną osobą. Dbaj o pozytywną atmosferę dialogu. Na ten temat szczegółowo piszemy w artykule Sztuka rozmowy, czyli jak konwersować w towarzystwie.