Kiedy Laura Esquivel pisała swoją debiutancką powieść, pewnie nie przypuszczała, że wkrótce stanie się ona bestsellerem. „Przepiórki w płatkach róży” (a właściwie „Como aqua para chocolate”) to literatura obyczajowo-kuchenna. Autorka dodaje, że jest to „powieść w zeszytach na każdy miesiąc, przepisy kucharskie, historie miłosne, tudzież porady domowe zawierająca”.
Książka wydana została w 1989 roku, a trzy lata potem przeniesiona na ekran. Powieść meksykańskiej pisarki wpisuje się w nurt literatury, którą można nazwać okołokuchenną: wątki obyczajowe łączą się tu bowiem ze światem kulinarnym. Głównym tematem książki nie jest jednak jedzenie, a niespełniona miłość. Laura Esquivel uświadamia czytelnikom, jak bliskie związki łączą świat smaków ze światem uczuć. Historii towarzyszą niewiarygodne wydarzenia, odwołujące się do meksykańsko-indiańskich tradycji i wierzeń.
Główną bohaterką „Przepiórek w płatkach róży” jest Tita. Kobieta, która posiada niezwykłe umiejętności kulinarne, okazuje ukochanemu mężczyźnie uczucia karmiąc go niebanalnie, wykwintnie i po meksykańsku. Pikanterii dodaje sytuacji fakt, iż oboje – choć mieszkają pod jednym dachem – nie mogą być razem. Tita, jako najmłodsza córka, zmuszona jest podtrzymać rodzinne tradycje: nie wychodzi za mąż, ponieważ zobowiązana jest opiekować się matką. Jej ukochany Pedro, który pragnie do końca życia być blisko damy swojego serca, realizuje szalony pomysł i żeni się z jej starszą siostrą Rosaurą.
Tita gotuje od dzieciństwa i wykazuje w tej dziedzinie ogromny talent. Jej potrawy potrafią wywołać silne emocje: wzbudzić radość, doprowadzić do łez, a nawet obudzić chęć na zmysłową miłość. Główna bohaterka powieści znajduje nietypowy sposób okazywania uczuć swojemu ukochanemu: nie mogąc czynić tego wprost, przygotowuje niezwykłe potrawy. Serwowane przez nią dania stają się główną atrakcją wielu towarzyskich spotkań i wydarzeń, wywołują także w rodzinie spore zamieszanie, a przede wszystkim podnoszą temperaturę uczuć głównych bohaterów.
Oprócz słynnych przepiórek w płatkach róży (Tita wykorzystuje w przygotowaniu tej potrawy kwiaty otrzymane od ukochanego) odszukamy w powieści inne kulinarne specjały: m.in. mole z indyka z migdałami i sezamem, chile w sosie orzechowym, fasolę na sposób tezcucański, czy wyśmienity sorbet z jaśminu. Wszystkie sposoby przyrządzania dań zostały przez autorkę przedstawione szczegółowo, w niezwykle zmysłowy i bardzo smakowity sposób.
W powieści znajdziemy nawet rozdział o czekoladzie, którą Tita wykonuje według receptury znanej w jej rodzinie od pokoleń. Bohaterka przygotowuje trzy gatunki ziaren kakao. Najpierw pali je w glinianym albo blaszanym garnku do momentu, aż pojawi się olej, następnie odsiewa wszelkie łuski, a potem w nagrzanej glinianej misce niespiesznie uciera ziarna z cukrem. Na końcu ręcznie formuje tabliczki i odstawia je do wyschnięcia. Tita ma pewien sekret: otóż z uprażonych ziaren kakao wybiera trochę tłuszczu, dodaje do niego olejek ze słodkich migdałów i przygotowuje w ten sposób nawilżającą pomadę na spierzchnięte usta.
Podobnych opisów znajdziemy w książce o wiele więcej. Są one na tyle dokładne, że konsekwentny czytelnik o kulinarnym zacięciu byłby w stanie samodzielnie przyrządzić wszystkie specjały. Jedyny kłopot wystąpiłby przy gromadzeniu wszystkich potrzebnych składników.
„Przepiórki w płatkach róży” Laury Esquivel to książka dla smakoszy, miłośników kulinarnej tradycji spod znaku innych kultur i amatorów zmysłowych opisów oryginalnych potraw. Polecić ją można również koneserom miłosnych historii, które rozgrywają się przy stole zastawionym wykwintnym jedzeniem.
Laura Esquivel
Przepiórki w płatkach róży (tytuł oryginału: „Como aqua para chocolate”)
Przełożyła Elżbieta Komarnicka
Wydawnictwo G + J Gruner + Jahr Polska
Warszawa 2008
