Życie w zwolnionym tempie oraz działanie z rozmysłem. Delektowanie się i smakowanie. Działanie zgodne z upodobaniami – w poczuciu spełnienia, realizowanie pasji. Filozofia slow obejmuje już nie tylko styl życia i jedzenie, ale także stosunek do odzieży, architektury i projektowania, zainteresowań oraz spędzania czasu wolnego.
Przyspieszony rytm życia ostatnich dziesięcioleci spowodował, że wiele osób – zmęczonych zawrotnym tempem – zaczęło poszukiwać innych dróg. W odpowiedzi na pośpiech pojawiła się potrzeba spowolnienia w różnych aspektach. Dostrzeżono wiele zaniedbywanych wartości, do których należą: dokładność, skupienie uwagi, jakość. Odrzucając życie w szybkim tempie, zaproponowano działanie z rozmysłem, w poczuciu spełniania się oraz realizowania swoich pasji i upodobań. Zwrócono uwagę na jakość oraz zaniedbaną umiejętność delektowania się, smakowania i odbierania rzeczywistości wszystkimi zmysłami. Pojawiło się pojęcie „sztuka powolności”, będące synonimem wymienionych wartości.
Slow food a slow life
Początkiem ruchu slow była idea slow food, która narodziła się we Włoszech. Wszystko zaczęło się jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku, za sprawą powstałego w piemonckim Bra stowarzyszenia Acigola, którego założycielem był dziennikarz Carlo Petrini. Członkowie towarzystwa mieli zamiar walczyć o „prawo do przeżywania posiłków” i wskazywali, że jedzenie w poczuciu delektowania się smakiem przynosi wiele radości. Zwracali również uwagę na to, że warto żyć w zwolnionym tempie oraz wykazywać szacunek do ziemi i środowiska naturalnego. Skromne stowarzyszenie przekształciło się w międzynarodowy ruch skupiający obecnie ponad sto tysięcy członków (w stu siedemdziesięciu krajach). Jego symbolem stał się ślimak. Organizacja Slow Food od 2002 r. z powodzeniem działa również w Polsce.
Slow fashion, slow design, cittaslow
Ruch slowfoodowy dał początek idei spowolnienia w innych dziedzinach życia: m.in. w podejściu do odzieży, architektury i projektowania, a także do zainteresowań i spędzania czasu wolnego. Narodziła się filozofia życia w stylu slow, stawiająca powolność nad pośpiechem, dokładność nad powierzchownością, jakość nad ilością oraz skupienie uwagi nad rozproszeniem na wielu elementach. W przypadku slow fashion chodzi m.in. o kupowanie odzieży z rozmysłem oraz kierowanie się zasadami rozsądnego minimalizmu. Slow design wymaga od projektantów poszanowania środowiska naturalnego i odpowiedzialnego podejścia do otoczenia. Cittaslow, czyli Międzynarodowa Sieć Miast Dobrego Życia zrzesza ośrodki stawiające na społeczny dialog, szacunek do natury oraz na lokalną tradycję. Filozofia spowolnienia obejmuje również inne dziedziny – m.in.: slow travel (czyli podróżowanie bez pośpiechu), slow work (niespieszną pracę przynoszącą spełnienie), slow money (inwestowanie z rozmysłem), slow sex (miłość fizyczną odczuwaną wszystkimi zmysłami), slow parenting (wychowanie dzieci pozbawione presji i stresu).
Pochwała powolności
Orędownikiem filozofii życia w zwolnionym tempie jest Carl Honoré, autor książek „Pochwała powolności. Jak zwolnić tempo i cieszyć się życiem” oraz „Pod presją. Dajmy dzieciom święty spokój!”. W wywiadzie udzielonym Tygodnikowi Polityka pisarz stwierdza: „nie żyjemy naszym życiem, które przecież bardzo szybko mija. Zadowalamy się jakimiś pozorami, kolejnymi gadżetami do zdobycia, wpędzając się w błędne koło. Bo koniec końców przez to zbyt szybkie tempo tracimy przede wszystkim poczucie wyjątkowości naszego życia. […] Kiedy zwalniasz z życiem, rozluźniasz się, masz czas na zauważenie i docenienie wielu rzeczy” (źródło: Martyna Bunda, Dlaczego warto żyć powoli? Tygodnik Polityka, 22.05.2012, www.polityka.pl).
Życie zgodne z filozofią slow – siedem ważnych reguł według Magazynu Koneserzy.pl:
1. Nie spiesz się!
2. Skup uwagę.
3. Poczuj i zasmakuj.
4. Delektuj się.
5. Postaw na jakość.
6. Bądź dokładna(-y).
7. Spełniaj się.
Cytaty związane z filozofią slow life, powstałe na długo przed narodzinami ruchu:
W życiu chodzi o coś więcej niż o zwiększanie jego tempa.
Mahatma Gandhi
Kto chce jednym spojrzeniem ująć wiele równocześnie przedmiotów, ten żadnego z nich nie widzi wyraźnie.
Kartezjusz
Tajemnica życia leży w poszukiwaniu piękna.
Oskar Wilde
Żyjemy tylko po to, aby odkryć piękno. Wszystko inne jest jedynie sztuką oczekiwania.
Khalil Gibran
Nie ma nic w umyśle, czego by przedtem nie było w zmysłach.
Arystoteles
Jedynym źródłem i kryterium poznania rzeczywistości są zmysły.
Protagoras z Abdery